Migratiestromen van Noord-Afrika naar Italië en, in mindere mate, Malta worden de centrale Middellandse Zeeroute genoemd. Dit is de meest gebruikte route naar de EU. Dit essay schetst hoe de route door het centrale Middellandse Zeegebied zich in de loop van de tijd heeft ontwikkeld en benadrukt het belang van Libië als het land van herkomst voor de meerderheid van de illegale migranten die de Middellandse Zee oversteken om de Europese Unie te bereiken.
Ondanks het feit dat de route door het centrale Middellandse Zeegebied de meest populaire manier is om lid te worden van de Europese Unie, zijn er maar weinig bronnen die nauwkeurige statistieken bieden over irreguliere oversteken van migranten, evenals informatie over steden van bestemming. Het EU-grensagentschap deelt geen details over waar detecties plaatsvinden. De meest populaire haven van inscheping is de afgelopen 20 jaar verschillende keren verschoven, waarbij Libië nu de populairste doorvoerhaven is na de val van de Kaddafi-dictatuur. Sinds 2011 is Libië een belangrijk doorvoerland voor irreguliere migranten op weg naar Europa.
Dit artikel geeft een overzicht van het aantal irreguliere migranten via de route door het centrale Middellandse Zeegebied, inclusief nationaliteitsonderscheid waar mogelijk. Daarna zal worden besproken hoe de migratiepatronen van irreguliere migranten uit Libië en Tunesië naar Malta zijn veranderd. Ten slotte zal een uitsplitsing worden gegeven van de verwachte kosten van het oversteken van de Middellandse Zee met behulp van smokkelaars.
Aantal mensen dat oversteekt
In het tweede kwartaal van 2014 (januari tot juni) waren migranten die de zeegrenzen van de EU overschreden goed voor 90% van alle detecties van onwettige grensoverschrijdingen naar Europese lidstaten. Frontex meldde in het tweede kwartaal van 53,000 2014 detecties langs de centrale Middellandse Zeeroute, goed voor meer dan driekwart van alle detecties van irreguliere grensoverschrijdingen. Volgens Frontex is het aantal detecties aan de EU-grenzen in het tweede kwartaal van 170 met meer dan 2014 procent gestegen ten opzichte van het tweede kwartaal van 2013.
Italië meldde in het tweede kwartaal van 2014 acht keer meer irreguliere migranten dan in dezelfde periode in 2013. Volgens Frontex (2015) bedroeg het totale aantal detecties in 2014 170,664. Het toegenomen aantal illegale migranten dat gebruik maakt van het centrale Middellandse Zeegebied is niet alleen te danken aan de verbeterende weersomstandigheden, maar ook aan de aanwezigheid van een groot aantal Sub-Sahara Afrikanen en Syriërs in de kustgebieden van Libië.
Syrische staatsburgers waren goed voor 23% (39,651) van alle Frontex-detecties (2015) langs de centrale Middellandse Zeeroute in 2014. Syrië-detecties waren meer dan verzevenvoudigd in het derde kwartaal van 2014 in vergelijking met dezelfde periode in 2013. Eritrese staatsburgers vormden ongeveer 20 % (33,559) van de door Frontex geregistreerde irreguliere migranten langs de centrale Middellandse Zeeroute. Onderdanen van landen ten zuiden van de Sahara waren de op twee na grootste categorie migranten, goed voor 14% (24,672) van alle detecties.
Sterfgevallen van overstekende mensen
De Middellandse Zee is de afgelopen drie decennia de meest doorlaatbare en dodelijke grens geworden tussen Europa en zijn buurlanden. Volgens berichten in de media zijn tussen januari 15,016 en 1998 september 30 2014 migranten omgekomen of vermist op zee. Het gevaar om te overlijden bij het oversteken van de Middellandse Zee is ongeveer 2%. Dat maakt het net zo dodelijk als een hartaanval of een auto-ongeluk.
Sinds de Italiaanse regering van oktober 2013 tot oktober 2014 de Mare Nostrum-reddingsoperatie startte als reactie op verschillende bootongelukken die resulteerden in de dood van meer dan 600 personen op zee, meldde UNHCR dat op het moment van schrijven meer dan 20,000 migranten waren gered. Volgens Frontex werden in 29,191 in totaal 2013 migranten gered uit de Middellandse Zee.
Libië
De toename van irreguliere migratie over zee naar Europa begon in de jaren negentig nadat Spanje en Italië strengere visumregelingen invoerden. Zoals vermeld in de vorige paragraaf, werd Libië de belangrijkste bron van migrantenboten die op weg waren naar Europa. Terwijl Libië van oudsher een bestemmingsland is voor migranten uit andere Arabische en Afrikaanse landen, is irreguliere migratie van Libië naar Europa een relatief recent fenomeen.
De toename van irreguliere zeemigratie naar Europa begon in de jaren negentig nadat Spanje en Italië strengere visumsystemen hadden ingevoerd. Zoals opgemerkt in de vorige paragraaf, is Libië de belangrijkste leverancier geworden van migrantenboten op weg naar Europa. Terwijl Libië lange tijd een bestemmingsland is geweest voor migranten uit andere Arabische en Afrikaanse landen, is irreguliere migratie van Libië naar Europa een nieuw fenomeen.
Sabratha, Libië, was ooit een belangrijk vertrekpunt voor migranten die over zee naar Europa voeren, maar dat was in 2013 niet meer het geval. Het aantal boten dat Sabratha verliet, was afgenomen, voornamelijk als gevolg van toegenomen overheidstoezicht in Libië. De meeste migrantenboten vertrekken momenteel vanaf de kust tussen Tripoli en Zuwarah. De belangrijkste vertrekpunten van Libië in 2010 waren Zuwarah (56 kilometer van de Tunesische grens), Zilten en Misratah, evenals de regio rond Tripoli. Ook de havensteden Zilten en Zuwarah waren in 2013 populaire opstapplaatsen.
Tunesië
In het geval van migranten die Tunesië verlaten, reizen ze naar Zuid-Sicilië via havens ten noorden en ten zuiden van Tunis. Degenen die op weg waren naar Pantelleria vertrokken vanaf Cap Bon, terwijl degenen die op weg waren naar Lampedusa en Linosa vertrokken vanuit plaatsen ten zuiden van Monastir. Er werd voorspeld dat zeilen naar Pantelleria of Lampedusa ongeveer 10 uur zou duren, als het weer het toelaat, en dat zeilen naar Sicilië twee tot drie dagen of langer zou duren. Verhoogde grenscontroles aan de Tunesische kust hebben ook geleid tot een toename van het aantal irreguliere migranten dat vertrekt vanaf de Libische kust. Schattingen over het aantal irreguliere migranten dat Tunesië of Libië verlaat, zijn wazig. Het meest voorkomende punt van binnenkomst in de Europese Unie is Libië.
Malta
Migranten die vanuit Tunesië en Libië vertrekken, komen meestal aan in Malta of Italië. Het is niet bekend hoeveel van de meer dan 170,000 gedetecteerde personen via de centrale Middellandse Zeeroute het eiland Malta hebben bereikt. Malta is niet zo'n populaire bestemming als Italië.
Tot 2005 was Malta een belangrijk punt van binnenkomst en vertrek voor irreguliere migranten die de EU wilden binnenkomen. Voordat Malta eind jaren negentig en begin jaren 1990 toetrad tot de EU, diende het eiland als doorvoerland voor Noord-Afrikanen en zelfs Aziatische migranten, voornamelijk uit China. Migranten kwamen vroeger per vliegtuig aan en werden vervolgens door lokale mensenhandelaars in kleine bootjes naar Zuid-Sicilië overgebracht.
Veel van de irreguliere migranten die op Malta werden aangehouden en gevangengezet, waren niet van plan het eiland te bezoeken en hadden ook geen zin om te blijven. Ze waren op zoek naar manieren om hun reis naar Italië en andere EU-lidstaten op het vasteland voort te zetten. Malta's positie als doorvoerhaven was in 2008 snel aan het verslechteren, omdat migranten het moeilijk vonden om het eiland te verlaten voor andere bestemmingen.
Kosten
In de vroege jaren 2000 werd verwacht dat de kosten van de zeereis van de Libische kust naar Lampedusa meer dan 800 dollar zouden bedragen, tegen het einde van het decennium oplopend tot ongeveer 2,000 dollar. De UNHCR schatte de kosten tussen 300 en 2,000 dollar, afhankelijk van de smokkelaar en het seizoen, waarbij een overtocht in de wintermaanden goedkoper is omdat de zee ruwer is, waardoor de reis gevaarlijker wordt.
Marokkaanse migranten die in de zomer van 2006 op Lampedusa aankwamen, zeiden dat smokkelaars ongeveer € 2,000 kregen voor de tocht van Marokko naar Libië en vervolgens naar Italië. De overtocht tussen Libië en Italië kostte in 3,000 2010 dollar. Dit is gestegen van 1,200 dollar in 2006 tot 800 dollar in 2004. Kostenstijgingen voor de uitgebreidere diensten van smokkelaars, waarvan wordt aangenomen dat ze opvangfaciliteiten in Italië omvatten.
Bronnen: United Nations University - Irreguliere migratieroutes naar Europa en factoren die van invloed zijn op de bestemmingskeuzes van migranten
Foto door Jonathan Ramalho on Unsplash
Laat een reactie achter